Op komst
Zorg en hulpverlening door de eeuwen heen
Hoe was de zorg voor zieken, armen en wezen vanaf de Middeleeuwen geregeld? Wie trokken zicht binnen Utrecht hun lot aan, op welke manieren en waarom eigenlijk? Naastenliefde en welbegrepen eigenbelang door de eeuwen heen: een wandeling door de tijd.
Hoveniers in Oost
Op de vruchtbare oevers van de Kromme Rijn en de Minstroom was het goed tuinieren. Abstede was daarom eeuwenlang de groentetuin van de stad. Tuinders werden in onze stad hoveniers genoemd, afgeleid van ‘de hof’, een smalle, langgerekte moestuin achter het huis. Bekende hoveniersfamilies in Abstede waren Agterberg, Jongerius, Koot en van Zijl. Vanaf de 19de eeuw werden de hoveniers door de oprukkende industrie en woningbouw gedwongen te verkassen richting de Maarschalkerweerd.
Lunch op Koningshof
Loop mee met stadsgids door het rijke hoveniersverleden. In het straatbeeld van Oost zijn de sporen nog goed te zien. Eindpunt is het idyllische Koningshof aan de Koningsweg, waar je tussen de moestuinen en oude kassen van de familie Jongerius de expositie over de Utrechtse hoveniers kunt bekijken en waar je mag aanschuiven bij de tuinderslunch, vers uit eigen kas.
Foto: Hovenier met oogst op weg naar de markt - Het Utrechts Archief
Verborgen oasen: groen in de stad
Groen moet! En ze zijn her en der in Utrecht vinden, die vaak wat verborgen groene oasen om te recreëren, voedsel te verbouwen of de stad mee te verfraaien. Wandel mee vanaf de plek waar Utrechts oudste boom staat en ontdek het stedelijke groen waar je dat nooit zou verwachten.
Fietstocht: In het spoor van Gerrit Rietveld
Het Rietveld Schröderhuis is een icoon van het moderne bouwen, in Stijl gebouwd en inmiddels uitgeroepen tot UNESCO werelderfgoed. Het is ontworpen en gebouwd door Gerrit Rietveld en Truus Schröder.
Maar langs dit gebouw komt de fietstocht niet. We volgen op deze fietstocht Gerrit Rietvelds leven letterlijk van wieg tot graf. Onderweg passeren we huizen en winkelpanden van zijn hand, evenals zijn werkplaats.
Leer Rietveld fietsend beter kennen.
Maximaal 10 deelnemers. Neem je eigen fiets mee.
Monumenten op Amelisweerd
Natuur en cultuur - het landgoed Amelisweerd kent allebei. In 1224 krijgt Ameli(u)s uten Werde een stuk grond te leen van de bisschop van Utrecht. In de 8 eeuwen die volgden is er veel gebeurd met de gebouwen en de natuur.
Deze wandeling gaat langs verschillende gebouwen en natuurmonumenten en er valt veel te vertellen over hun geschiedenis. De wandeling is 5 kilometer lang en duurt 2 uur.
Start- en eindpunt is bij de ingang van Landhuis Oud Amelisweerd. U bereikt het Landhuis met fiets, auto of bus (bus 41 richting Wijk bij Duurstede, halte ‘Bunnik Oud Amelisweerd’).
De wandeling duurt 1,5 uur
Foto: Landhuis Oud Amelisweerd (bron: Utrechts Archief)
Utrecht boekenstad
Utrecht was in de middeleeuwen een belangrijke stad. Mooie handschriften zijn er geschreven en bewaard. Tevens was het de stad waar de eerste boeken in Nederland werden gedrukt. Latere boekdrukkers en - handelaren drukten verder hun stempel op de stad Utrecht.
In deze wandeling lopen we door de binnenstad en gaan we langs plaatsen waar handschriften en boeken zijn gemaakt, bewaard en verhandeld.
Startpunt Domplein, bij het standbeeld Graaf Jan van Nassau
Eindpunt: Janskerkhof
De wandeling duurt 1,5 uur
Foto: Universiteit Utrecht
Hoogteverschillen in de binnenstad
De binnenstad van Utrecht kent opvallende hoogteverschillen, zo ongeveer tussen 2 en 6 meter boven NAP. Hoe zijn deze ontstaan?
De gids neemt u mee in de ontwikkeling van de waterlopen in Utrecht door de jaren heen.
Algemene stadswandeling: mooi Utrecht
Utrecht was in de Middeleeuwen een belangrijke stad. In het stratenpatroon van de binnenstad is nog veel van deze tijd terug te vinden. Uw gids voert u mee langs verschillende overblijfselen uit die tijd. Als u Utrecht niet kent is dit een mooie manier om de stad wat beter te leren kennen, maar ook voor Utrechters een ideale gelegenheid om meer over de eigen stad te weten te komen.
Architectuur en bouwstijlen in Utrecht (binnenstad)
Cursus De architectuur en bouwstijlen van de Utrechtse binnenstad - najaar 2025
Stedenbouwkundige ontwikkeling van Utrecht
De geschiedenis van Utrecht begint bij de romeinen in de 1e eeuw na Christus. Vanaf eind 7e eeuw ontwikkelt Utrecht zich tot een kerkelijk centrum met als belangrijk kantelpunt 1122, het jaar dat de burgers stadsrecht krijgen. Door de gunstige ligging, de aanleg van de grachten en het ontstaan van werfkelders groeit de stad in de middeleeuwen uit tot een belangrijk handelscentrum. In de loop van de tijd krijgt de stad steeds meer functies die de bebouwing van de binnenstad beïnvloeden. Deze ontwikkeling van de middeleeuwen tot heden is vandaag de dag nog in allerlei facetten te zien.
Programma
In vier cursusdelen krijg je een overzicht van de verschillende bouwperioden van de middeleeuwen tot nu. De diverse bouwstijlen en bouwmaterialen komen hierbij aan bod, waardoor je een goed inzicht krijgt in de belangrijkste ontwikkelingen van de bebouwing in Utrecht.
Elke cursus start met een presentatie over de periode. Daarna maken we een stadswandeling waarin je kennis maakt met de architectuurstijlen die in de presentatie aan de orde zijn gekomen. Tot slot eindigen we iedere cursus in een kenmerkend gebouw uit desbetreffende periode.
Utrechtse begraafplaatsen
Weet u waar het graf van Gerrit Rietveld, de beroemde Utrechtse meubelmaker en architect, te vinden is? Of dat van Agatha Snellen, die in de Zuylenstraat een bijzondere school runde? In deze wandeling hoort u over de geschiedenis en de bijzonderheden van de algemene begraafplaatsen Soestbergen en Kovelswade.
De wandeling start bij de ingang van Begraafplaats Soestbergen, Gansstraat en eindigt bij Begraafplaats Kovelswade aan de Koningsweg.