Gilde Utrecht heeft een zeer gevarieerd aanbod van rondleidingen. Vanwege de veelheid van thema's hebben we onze wandelingen en fietstochten in de catalogus ingedeeld in een aantal rubrieken, van Architectuur tot Zorg. Standaard duren wandelingen 1,5 uur maar langer is ook mogelijk.
Heeft u specifieke wensen wat betreft inhoud of doelgroep (bijvoorbeeld kinderen of mensen met een lichte beperking), dan maken we graag een rondleiding op maat voor u.
In ons protocol is opgenomen dat wij de Covid-19 maatregelen van de Veiligheidsregio Utrecht volgen. Er kunnen daarom maar een beperkt aantal mensen per gids mee. Bij grotere groepen zetten wij extra gidsen in.
De kosten blijven, ook bij inzet van meerdere gidsen, € 8,00 per persoon met een minimum tarief van € 24,00 per aangevraagde groep.
Kijk in de rubrieken hieronder om te zien welke wandeling - of fietstocht - het beste past bij uw gezelschap. Vul daarna het aanvraagformulier in.
Bijzonderheden kunt u vermelden bij 'Opmerkingen'. Gilde Utrecht kan op aanvraag rondleidingen verzorgen in het Duits, Engels, Frans en Fries.
We ontvangen uw verzoek graag uiterlijk vijf werkdagen voor de gewenste datum. Na ontvangst van het formulier nemen de medewerkers van de balie van Gilde Utrecht contact met u op (meestal op de eerstvolgende werkdag).
Wilt u liever eerst meer informatie, neem dan contact met ons op.
CATALOGUS RUBRIEK BINNENSTAD
Utrecht was in de Middeleeuwen een belangrijke stad. In het stratenpatroon van de binnenstad is nog veel van deze tijd terug te vinden. Uw gids voert u mee langs verschillende overblijfselen uit die tijd. Als u Utrecht niet kent is dit een mooie manier om de stad wat beter te leren kennen, maar ook voor Utrechters een ideale gelegenheid om meer over de eigen stad te weten te komen.
Naast historische gebouwen kent Utrecht architectonische juweeltjes uit begin 20ste eeuw. Tijdens de wandeling maakt u kennis met de bouwstijlen uit de eerste helft van de twintigste eeuw, zoals Jugendstil, Neoclassicisme en Het Nieuwe Bouwen.
We bekijken gebouwen die zijn ontworpen door Baanders, Rijksen, Rietveld, Crouwel en andere architecten.
De gehele binnenstad van Utrecht is opgesierd met beeldhouwwerken, groot en klein. Soms prominent aanwezig, soms heel onopvallend. Onder de reliëfs aan de muren en onder de lantaarnpalen langs de grachten zitten ware kunstwerkjes verborgen. Uw gids neemt u mee langs een aantal van deze kunstwerkjes en vertelt erover. U zult verbaasd zijn hoe rijk de Utrechtse binnenstad versierd is!
Er is nog veel Utrechtse bierhistorie langs de Oudegracht te beleven. Hier stonden veel bierbrouwerijen, werd bier geproduceerd en opgeslagen. Tijdens deze wandeling krijgt u een andere kijk op de diverse panden die daar gevestigd zijn. Ook hebben we oog voor de bierbrouwerijen die in de tweede helft van de 20e eeuw zijn ontstaan.
U loopt langs de mooiste stadsbomen, zo’n dertig soorten!
Jong ogen, mooi zijn en dynamisch, dan tel je mee als mens. Zo niet in de bomenwereld. Oud, gerimpeld en statisch zijn: dat geeft aanzien.
Zo leidt de bomengids u langs de meest gekoesterde boom van de stad en de duurste (een linde).
Een Pools spreekwoord zegt: je kent een stad pas als je weet wat de straatnamen betekenen. Dat geldt ook voor Utrecht. Aan de hand van straatnamen gaat u een groot deel van de geschiedenis van Utrecht leren kennen. Ook blijkt dat ‘oud’ of ‘nieuw’ en ‘voor’ of ‘achter’ heel betrekkelijk is.
De noordelijke binnenstad is voor veel mensen een gebied om snel doorheen te fietsen, maar vroeger was het een adellijke wijk waar stadsbestuurders en andere hooggeplaatste personen woonden. Ook was er het klooster van de Wittevrouwen en het begijnhof, grenzend aan een geheime tuin waar vrijwel geen Utrechter in geweest is. Maar misschien komt daar verandering in. Professor F.C. Donders had hier zijn eerste -gespecialiseerde - oogziekenhuis.
Tijdens deze anderhalf uur durende fietstocht bezichtigen we gebouwen uit verschillende bouwstijlen en bouwperiodes.
We starten in het centrum vanaf de Neude en eindigen de fietstocht bij het Wilhelminapark. Onderweg fietsen we langs gebouwen van de Amsterdamse school, de nieuwe zakelijkheid, De Stijl en andere interessante bouwwerken. Via de nieuwe brug fietsen we richting het kantoorgebouw van de RABO. Vervolgens werpen we een blik op Villa Jongerius en gaan we via de Jutfaseweg naar de Tolsteegbrug waar zich het Louis Hartlooper complex bevindt. Vervolgens komt de chauffeurswoning van Rietveld aan bod en fietsen we langs de eerste flats in Utrecht die in opdracht van woningbouwvereniging Het nieuwe Woonhuis, werden gebouwd. Langs huizen van de Woningbouw Utrecht, met beeldhouwwerken van Hildo Krop, vervolgen we onze weg via een mooie muurschildering richting Het Rietveld Schröderhuis. We eindigen tenslotte in het Wilhelminapark
Tijdens de wandeling 'Geheimen van de stad' hoor je spannende verhalen over Utrecht en zijn bewoners.
We wandelen langs historische lokaties waar verhalen over beroemde koningen, aan lager wal geraakte kunstenaars, vrome heiligen, enge heksen en bijzondere burgers voor je gaan leven.
In samenwerking met het Nationaal Glasmuseum Leerdam organiseert Gilde Utrecht stadswandelingen over bijzonder glas, waaronder glas in lood.
Uw gids leidt u langs diverse voorbeelden van glaskunst in het centrum van de stad.
In Het Utrechts Archief komt de geschiedenis tot leven in “Utrecht begint hier”, de compleet vernieuwde Expo.
Met Gilde Utrecht kunt u ook de plekken buiten het Archief bekijken.
Utrecht is een groene stad. Waar werd het eerste openbare park aangelegd en welke parken zijn er nog? Waar vinden wij groen achter en tussen de huizen? Op deze wandeling lopen wij langs verschillende groene eilanden in de stad en horen wij de geschiedenis daarvan.
Groen in de stad is er al sinds eeuwen. In het begin was het weidegroen voor de dieren, boomgaarden en moestuinen. Pas later kwam ook het decoratieve aspect met bloemen, hekjes en kunst erbij. Overal in Utrecht vinden wij zichtbaar en verstopt groene oasen om te recreëren, om voedsel te verbouwen of als verfraaiing van de stad.
Deze wandeling start bij de Laan van Puntenburg ter hoogte van de Inktpot en eindigt op de Lange Nieuwstraat.
Wandel mee door de verscholen hofjes vol flora en met oude bomen, vaak te bereiken via nauwe steegjes. Tijdens deze wandeling hoort u ook over het ontstaan van de grachten en de geschiedenis van de wereldberoemde werven van onze mooie stad.
Wandel mee langs huizen met typisch Utrechtse nummers: 113-B-Bis-A bijvoorbeeld. We lopen door straten bij het oude Stadhuis en horen over de Utrechts bis-nummering. Wanneer ontstond die en waarom? Wat zijn de regels en waarom is het anders op pleinen en kades en in winkelstraten?
Waarom heet het luxe Utrechtse hotel Karel V? Welke sporen heeft deze 'Koning van Hispanje' zoals we hem in het Wilhelmus bezingen, achtergelaten in Utrecht.
Zijn motto was 'Plus Ultre', zijn rijk werd steeds groter en de zon ging er nooit onder. We zien de sporen uit de zestiende eeuw van deze Karel V in Utrecht bijvoorbeeld in het stadhuis. Maar er is ook een dwangburcht, er zijn bastions en we hebben zelfs onze Paus aan hem te danken!
Tijdens deze wandeling gaat u op ontdekkingstocht naar enkele (verdwenen of deels verdwenen) kerken in de omgeving van het Domplein. Waarom zijn er kerken verdwenen en hoe komt het dat ze er nu zo anders uitzien. Aan de hand van deze verdwenen (of niet verdwenen) kerken zien we de kerkelijke ontwikkelingen die in de loop van de tijd hebben plaatsgevonden in de stad.
In de middeleeuwen telde de Utrechtse binnenstad meer dan twintig kloosters. Een aantal daarvan hield zich ook met zorg bezig. Er waren ook gasthuizen waar men zieken verpleegde of onderdak bood aan pelgrims. Na de reformatie verdwenen veel kloostergebouwen of kregen ze een andere bestemming. Het voormalige Regulierenklooster kreeg alsnog een zorgfunctie en werd weeshuis.
De wandeling start en eindigt bij het Catharijneconvent
Utrecht is Unesco 'City of Literature', deze titel verkreeg de stad in 2017. De stad kent dan ook een grote verscheidenheid aan literaire activiteiten, boekhandels, dichters en schrijvers. Maar ook op straat is veel literatuur te vinden. De wandeling gaat langs verschillende plekken met literaire uitingen geschreven, gebeiteld of geschilderd op muren, pilaren en andere vlakken. Dit aangevuld met andere uitingen in geschriften over de mooie stad Utrecht.
Tijdens deze wandeling ziet u vooral het Utrecht van de 20ste eeuw: van Nieuwe Zakelijkheid tot Postmodernisme. We bekijken verschillende fraaie voorbeelden van wooncomplexen gebouwd volgens het principe van de Nieuwe Zakelijkheid.
Later in de 20ste eeuw wordt het winkel en kantorencomplex Hoog Catharijne gebouwd. Het plan was vanaf het begin omstreden, vooral ook om de afbraak die daarvoor nodig was. Uiteindelijk wordt Hoog Catharijne in september 1973 officieel geopend, en in de loop der jaren op verschillende moment opgeknapt en aangepast tot de totale facelift die het de afgelopen jaren heeft ondergaan.
Voorbeelden van Postmodernisme vinden we op de Ganzenmarkt, en in de innovatieve verbouwing van het oude stadhuis door Miralles.
De wandeling voert u langs de plekken in de binnenstad die een rol hebben gespeeld in de verdediging van de stad vanaf 1122, het jaar waarin Utrecht stadsrechten kreeg en daarmee de mogelijkheid om zich te verdedigen.
Van armenschool tot onderwijs in het weeshuis, parochieschool of universiteit. Wandel mee en ervaar het tastbare verleden van het Utrechtse onderwijs.
De 17e eeuw staat bekend als de Gouden Eeuw. Maar het jaar 1672 was voor de stad Utrecht een regelrecht rampjaar. Uw gids neemt u mee langs plekken en gebouwen in het museumkwartier van Utrecht die een rol speelden in het leven van personen in deze “rampperiode”.
Ze zijn er nog: (resten van) Romaanse en Gotische gebouwen uit de tijd dat Utrecht groter was dan Amsterdam. Natuurlijk de Dom maar ook de vier kapittelkerken.
Door de overgang naar het protestantisme kwamen veel kerkelijke terreinen vrij die opnieuw werden ingericht met nieuwe straten en mooie moderne huizen.
In de 19de eeuw breekt er een heel nieuwe tijd aan; het eerste warenhuis 'De Winkel van Sinkel' wordt in neo-classisitische stijl gebouwd, ook komt er een nieuw Universiteitsgebouw waarbij lang discussie is over de stijl: neo- gotiek of neo-renaissance. En ook de katholieke kerk bouwt na eeuwen weer kerken met als hoogtepunt de prachtige neogotische Willibrorduskerk.
Al rond het jaar 1000 bevond zich in dit noordelijke punt van de stad al een haven en een handelsnederzetting.
Het gebied kent een rijke geschiedenis van handel, religie, opstand, verdediging en stadsvernieuwing.
De vroomheid, de schoonheid, de jeugd, de dood, de waanzin en de ouderdom troffen hier te zamen’.
Aan de hand van dit gedicht van Clare Lennart gaan we de rijke geschiedenis van het zuidelijke puntje van de binnenstad tot leven brengen.
Wist u dat Rembrandt en Rubens zijn geïnspireerd door onze Utrechtse schilders? Tijdens deze wandeling gaan we langs de ateliers en woonhuizen van bekende en minder bekende Utrechtse schilders. Ook bekijken we de tekenschool.
Al vanaf 1343 wordt de stad Utrecht bestuurd van de plek waar ons oude stadhuis staat. In de huizen Hasenberg en Lichtenberg werden de schout en de schepenen gehuisvest, alsmede de rechtspraak en de uitvoerende macht: de politie. In de loop der jaren werden meer panden aangekocht waar delen van het stadbestuur gevestigd zijn geweest.
De Spaanse architect Enric Miralles kreeg in 1997 de opdracht voor een ingrijpende renovatie van het stadhuiscomplex. Het nieuwe stadskantoor heeft de functies van het ambtenarenapparaat overgenomen. Een gedeelte van dit apparaat zat hier in het oude stadhuis. In de rondgang zal vooral aandacht worden besteed aan de gevolgen van de verbouwing van eind twintigste eeuw.
Kijkt u wel eens naar de gevels? De binnenstad van Utrecht telt 23 stadskastelen, de meeste daarvan aan de Oudegracht. Ze werden gebouwd tussen ongeveer 1175 en 1500 en zagen er vaak heel weerbaar uit. Sommigen zijn door verbouwingen niet meer als zodanig te herkennen, maar ze blijven interessant.
Ten tijde van De Opstand veranderde de stad van een katholiek, bestuurlijk centrum in een stad waar de protestanten in vele opzichten de dienst gingen uitmaken. Dat veranderde het alledaagse leven in de stad en heeft de stad tot de dag van vandaag een ander aanzien gegeven.
Bij de wandeling 'Tussen Oudaen en Weerdpoort' maakt u kennis met het Noordelijk deel van de Oudegracht.
In 950 werd dit deel van de Oudegracht al gegraven. We lopen langs de gracht en de omringende straten. We bekijken de haiku in de Pauwstraat, de watertoren op het Lauwerhof, het Nijntjepleintje, het borstbeeld van Anton Geesink en natuurlijk komen we langs het woonhuis van Trijn van Leemput en het klooster van de zusters Augustinessen.
De Unie van Utrecht is het begin geweest van wat we tegenwoordig kennen als het Koningkrijk der Nederlanden. De nagenoeg volstrekte vrijheid van denken en doen en het 'poldermodel' waar wij Nederlanders zo trots op zijn, vinden hier hun oorsprong. Deze wandeling gaat in op de tijd dat de Unie werd afgesloten. Het was een veel bewogen tijd, waarin de godsdiensttwisten tussen 'ketters' en 'papen' en onderlinge verdraagzaamheid grote punten in de samenleving vormden.
Sinds 1636 is Utrecht universiteitsstad. Wij lopen langs plekken en gebouwen waar de geschiedenis van stad en universiteit elkaar ontmoeten.
De Utrechtse Universiteit werd opgericht in maart 1636 en werd gevestigd in panden in de binnenstad. Sinds 1967 zijn de meeste faculteiten verhuisd naar de Uithof (Utrecht Science Park). Enkele echter zijn achtergebleven in het historische centrum, in oude panden met hun rijke geschiedenis. Bent u geïnteresseerd in de geschiedenis van deze panden en hun bijzondere bewoners? Wilt u horen waarom het ruim vijf jaar moest duren voordat er een ontwerp van het Academiegebouw kon worden goedgekeurd? En voor wie het Paleis aan de Wittevrouwenstraat - de huidige universiteitsbibliotheek - werd gebouwd?
Het tijdvak tussen circa 1580 en 1674 was ook voor de Utrecht een bloeiperiode o.a. door de vele bouwactiviteiten zoals woonhuizen en verdedigingswerken, de opkomst van de vermaarde Utrechtse schilderschool, vestiging van goud- en zilversmeden, de stichting van de universiteit in 1636, grote bierbrouwerijen langs de Oudegracht, immigratie uit Vlaanderen, enz.
We wandelen door het historisch centrum van Utrecht waar deze bloei haar sporen heeft achtergelaten.
Wandel langs de Utrechtse verdedigingswerken vanaf het begin van de jaartelling tot heden.
De wandeling start op het Domplein met verhalen over, voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog. Wat gebeurde in de stad op welke plekken en door wie? Het verhaal van Utrecht tijdens de bezetting.
Kermissen, bioscopen, kroegen, disco’s, werfkelders en nachtclubs. Allemaal gelegenheden waar Utrechters vroeger en nu uitgingen. Wandel mee en
kijk waar ze gevestigd waren.
Over de Kermis, het St. Maartensfeest, sportende studenten op de Maliebaan, het concert van de kleine Mozart, het pierement van De Fluyter maar ook ravothuizen, tapperijen en zelfs terechtstellingen!
In de stad was altijd veel te doen. Laat u verrassen en ervaar waar de Utrechters zich mee bezighielden!
Deze wandeling start op het Domplein en einidigt op de Mariaplaats
Overal ter wereld zijn beroemde grachtensteden. Werven, werfkelders en consoles vind je alleen in Utrecht.
Bent u benieuwd hoe ze zijn ontstaan? Ga dan mee op ontdekkingstocht!
Tijdens de wandeling vertellen we u alles over stadsrechten, handel, over stegen,hofjes en trappen.
De laatste decennia leven we in een samenleving waarbij de overheid zorg draagt voor zijn burgers. Vroeger was dat anders, hoe de zorg nu geregeld is is eigenlijk pas sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog . Maar hoe was het geregeld in de eeuwen daarvoor? Wandel mee met een Gildegids voor deze boeiende en mooie wandeling over zorg en hulpverlening in de binnenstad.